Chọn ngày đẹp, giờ tốt và sắm lễ cúng ông Công ông Táo 2021

Không phải nhất định phải cúng tiễn ông Công ông Táo vào đúng ngày 23 tháng Chạp, vậy nên việc chọn ngày nào đẹp, giờ tốt để tiến hành là rất cần thiết. Ngoài ra cần lưu ý những điểm gì, sắm lễ vật gì để làm lễ cúng cho đúng chuẩn, phải kiêng cữ những gì trong lễ cúng...

• Điểm khác biệt trong lễ cúng ông Công ông Táo 3 miền
• Sự khác nhau về tục thờ cúng ông Công ông Táo ở các nước
• Sự tích và ý nghĩa việc cúng ông Công ông Táo

A. Chọn ngày đẹp, giờ tốt đển cũng tiễn Táo quân

1. Chọn ngày đẹp để cúng tiễn Táo quân

Thông thường, nghi lễ cúng Táo quân được tiến hành vào ngày 23 tháng Chạp. Năm Canh Tý, ngày này rơi vào thứ Năm, ngày 04/02/2021 dương lịch, đây là ngày Quý Mùi. 

Tuy nhiên, do tính chất công việc hay bận bịu gì đó mà chúng ta không thể tiến hành cúng Táo quân đúng ngày 23 tháng Chạp, vậy có thể tiến hành trước việc cúng Táo quân trước có được không? Theo chúng tôi được biết, việc cúng Táo quân trước 1 ngày hay 2 ngày cũng không sao nếu như gia chủ không có điều kiện tiến hành vào đúng ngày 23 tháng Chạp nêu trên.

Xem ngày đẹp âm lịch ta có thể thấy, ngày 21 tháng Chạp năm Canh Tý, ngày Tân Tị là ngày Hoàng đạo, mệnh ngày Bạch Lạp Kim, Lục nhâm Lưu niên (tức ngày 02/02/2021 dương lịch), là ngày khá đẹp để tiến hành cúng Táo quân, tiễn ông Công ông Táo lên chầu Trời.

2. Chọn giờ tốt ngày 23 tháng Chạp

Trong ngày này, các giờ tốt có thể tiến hành lễ cúng gồm giờ: Giờ Thìn từ 7h đến 9h sáng; Giờ Ngọ từ 11h đếb 13h trưa; Giờ Mùi từ 13h đến 15h chiều.

- Giờ tốt nhất: Giờ Ngọ (từ 11h đến 13h), tuy nhiên tốt hơn cả là trước 12h trưa

Theo phong tục, tín ngưỡng dân gian, giờ Ngọ (từ 11h – 13h) ngày 23 tháng Chạp là thời điểm các Thần quy tụ để chuẩn bị về trời. Theo đó, khung giờ này là giờ tối linh thiêng, thích hợp để đưa ông Công, ông Táo về chầu trời hơn cả.

Tuy nhiên, không nhất thiết phải cúng Táo quân vào lúc giữa trưa, mà có thể cúng vào bất kỳ lúc nào thuận tiện và được tiến hành trước khi ông Táo bay về trời báo cáo Ngọc hoàng, tức là trước 12h trưa ngày 23 tháng Chạp là được.
 
Cuộc sống hiện đại bận rộn nên có gia đình vào ngày 23 tháng Chạp không kịp chuẩn bị và tiến hành nghi lễ. Do đó, có thể chọn khác khung giờ tốt ở các ngày này để tiến hành.

- Khung giờ tốt khác trong ngày 23 tháng Chạp:

** Cúng tiễn ông Táo vào giờ Mão (5h-7h), tốt hơn cả là lúc 7h sáng. Giờ Mão ngày 23 tháng Chạp là giờ Đại An, vậy nên việc tiến hanh cúng Táo quân vào giờ này có thể hóa giải những mâu thuẫn, xung đột trong gia đình, giúp gia đạo hưng vượng. Ngoài ra, tiến hành nghi lễ cúng vào giờ này còn mang tới sức khỏe tốt lành, sự bình an trong tâm trí gia chủ. 

** Cúng Táo quân vào giờ Tị (9h-11h), tốt hơn cả là lúc 11 giờ. Vì thế, nếu tiến hành cúng Táo quân vào khung giờ này, hứa hẹn trong năm mới cả gia đình gặp nhiều may mắn, niềm vui và sự hóa giải kịp thời cho những xui xẻo có thể gặp phải.

3. Chọn giờ tốt ngày 21 hoặc 22 tháng Chạp

Tùy theo điều kiện thời gian, công việc của từng nhà có thể cúng ông Táo vào trưa, tối ngày 21 hoặc 22 tháng Chạp. Thời gian thích hợp là từ 7h sáng đến trước 21h tối ngày 22 tháng Chạp.

Nhìn chung, việc cúng này tùy theo gia cảnh, điều kiện kinh tế của mỗi gia đình và quan trọng là sự thành tâm, không nên quá câu nệ, rườm rà mà mất đi ý nghĩa tốt đẹp và cái tâm hướng thiện của mình.

Theo đó, bắt đầu từ ngày 21 tháng Chạp đến trước 12 giờ ngày 23 tháng Chạp năm Kỷ Hợi 2019, các gia đình có thể lựa chọn thời gian phù hợp để tiễn Táo quân bay về trời báo cáo Ngọc Hoàng.

B. Sắm lễ vật cúng tiễn Táo quân

1. Mũ, giày Táo quân

Lễ vật cúng ông Công ông Táo chung nhất gồm: mũ ông Công ba cỗ hay ba chiếc: 2 mũ đàn ông và 1 mũ đàn bà và cá chép. Mũ dành cho các ông Táo thì có hai cánh chuồn, mũ Táo bà thì không có cánh chuồn. Những mũ này được trang sức với các gương nhỏ hình tròn lóng lánh và những giây kim tuyến màu sắc sặc sỡ.
 
Tuy nhiên, để giản tiện, cũng có khi người ta chỉ cúng tượng trưng một cỗ mũ ông Công (có hai cánh chuồn) lại kèm theo một chiếc áo và một đôi hia bằng giấy. Những đồ "vàng mã" (mũ, áo, hia và một số vàng thoi bằng giấy) sẽ được đốt đi sau lễ cúng ông Táo vào ngày 23 tháng Chạp cùng với bài vị cũ. Sau đó người ta lập bài vị mới cho Táo quân.

2. Mâm cỗ cúng Táo quân

Thông thường vào ngày này, mọi người cúng cỗ mặn. Mâm cỗ mặn cúng ông Táo thường bao gồm: 
 
- 1 đĩa gạo; 1 đĩa muối; 5 lạng thịt vai luộc; 1 bát canh mọc; 1 đĩa xào thập cẩm; 1 đĩa giò; 1 đĩa xôi gấc; 1 đĩa chè kho; 1 đĩa hoa quả; 1 ấm trà sen; 1 quả bưởi.
 
- 1 con cá chép rán (hoặc cá chép sống); 3 chén rượu; 1 quả cau, lá trầu; 1 lọ hoa đào nhỏ; 1 lọ hoa cúc; 1 tập giấy tiền, vàng mã.
 
Ngoài ra, có thể thay thịt vai luộc bằng một con gà luộc ngậm hoa hồng hoặc chủ động thay đổi các món canh như canh măng, canh mọc, canh bóng... 
 
Gia chủ có thể cúng đồ chay hay mặn, đồ cúng nhiều hay ít tùy vào gia cảnh từng nhà, không phải cứ mâm cao cỗ đầy là được hưởng nhiều lộc, mâm cỗ đơn giản mà gia chủ tâm thành kính vẫn tốt hơn.

3. Cá chép

- Mấy con cá chép là đủ?

Không ít người thắc mắc rằng lễ cúng ông Công ông Táo cần có mấy con cá chép? Trong ngày lễ tiễn Táo quân chầu trời, cá chép là đồ lễ không thể thiếu. Đây là loài cá duy nhất có khả năng vượt Vũ Môn để hóa Rồng nên được chọn là phương tiện đưa các Táo về trời. 
 
Có người cho rằng nên cúng nhiều cá chép hoặc ít nhất cũng phải là 3 con (tương ứng 3 vị thần), cũng có người lại nói chỉ cần 1 con hay 1 cặp cá chép là đủ. Theo quan niệm dân gian, nếu gia chủ gia cảnh tốt thì nhiều cá chép là tốt, còn không thì 3 con cá chép làm lễ cúng là đủ. 
 
Tuy nhiên, việc cúng nhiều cá chép quá mức thì chỉ mang ý nghĩa phóng sinh mà thôi, còn số cá lễ cúng thực sự cần chỉ là 3, không phải là 1 chục, 1 cặp hay 1 con.

- Nên cúng cá chép thật hay cá chép giấy?

Có thể lý giải như sau, tùy từng điều kiện mà các gia đình có thể dùng cá chép thật hay giấy để cúng lễ táo quân. Các hộ gia đình ở chung cư hay các khu đô thị có quy định nghiêm ngặt về an toàn cháy nổ, hạn chế đốt đồ vàng mã thì có thể dùng cá chép thật để làm lễ cúng.
 
Với những gia đình sống ở thành thị hoặc ở những nơi không có ao hồ gần nhà thì việc đi thả cá chép thật là chuyện khá khó khăn. Đã có nhiều trường hợp đi xa nhà thả cá mà gặp phải tai nạn giao thông do đi vào trời tối muộn, tầm nhìn kém. 
 
Cũng có trường hợp tuy gần ao hồ sông suối nhưng không có bậc thang, thềm đi xuống để thả cả mà thả cá từ trên cao khiến cá bị choáng, sốc hay ném cả túi nilon đựng cá xuống sông suối thì cũng không tốt chút nào. Lại có người vì đi xuống bờ sông thả cá mà trượt chân sảy ngã….
 
Chính vì tránh những chuyện không may xảy ra lúc cuối năm Tết đến Xuân về, nhiều gia đình lựa chọn dùng cá chép giấy để cúng Táo quân. Sau khi thực hiện xong lễ cúng, thay vì đi thả cá thì có thể mang cá chép giấy đi hóa cùng với đồ vàng mã, mũ áo Táo quân.

C. Lễ cúng Táo quân

1. Nên làm lễ cúng tiễn táo quân ở đâu?

Cúng ông Công ông Táo ở đâu, trong bếp hay trên bàn thờ mới đúng? Tùy theo quan niệm hay phong tục tập quán của từng địa phương mà việc chọn nơi cúng Táo quân có nhiều khác biệt. Theo văn hóa dân gian, bàn thờ ông Táo thường đặt trong bếp. Nếu nhà nào có bàn thờ ông Táo như vậy thì đặt mâm cỗ cúng các Táo tại đây.
 
Trường hợp không có bàn thờ ông Táo riêng thì có thể đặt chung với ban thờ gia tiên, chứ không nên để ở mâm cỗ ở bếp hay ngoài ban công, vì sẽ không có tác dụng. Hướng đặt ban thờ ông Táo cũng không quá quan trọng, theo phong thủy thì "nhất vị nhị hướng", quan trọng nhất là vị trí bếp phải ở chỗ tốt, ban thờ ông Táo (nếu có) khi đó cũng đặt ở chỗ tốt. Chỉ cần chú ý, tránh dựa lưng vào nhà vệ sinh, hay quay bàn thờ ra nhà vệ sinh.

2. Vị trí đặt bàn thờ ông Táo 

Vị thần Táo quân rất quan trọng với mỗi gia đình Việt, vậy nên việc chuẩn bị, đặt bàn thờ và lễ nghi cúng phải thật chuẩn xác. Vì vậy, việc bàn thờ táo quân để ở đâu cho hợp phong thủy cũng là điều mà các gia đình cần hết sức lưu ý, tránh phạm phải những điều kiêng kỵ.

Bạn phải lưu ý một số chỉ dẫn để bạn có thể đặt bàn thờ táo quân đúng phong thủy để nhận được những điều may mắn.

- Bàn thờ táo quân thường được đặt trong khu nhà bếp, hướng bàn thờ xoay về phía bếp. Bạn nên đặt đầu bàn thờ hướng ra phía bếp (hoặc đặt song song), không nên đặt bàn thờ quá xa bếp nấu. Đặc biệt không nên đặt bàn thờ táo quân gần các bồn rửa hay các nguồn nước trong bếp. Bởi quan niệm truyền thống xưa cho rằng trong ngũ hành Thủy khắc Hỏa, sẽ làm cho bếp khó giữ lửa, nhiều điều không may và gia đình không thuận hòa.

- Không nên đặt bàn thờ táo quân theo hướng đối diện nhà vệ sinh, bàn thờ là nơi linh thiêng không nên đặt ở nơi ô uế.

- Một trong những sai lầm khi cúng ông Công ông Táo đó là nhiều gia đình cúng luôn tại bếp. Nếu nhà bạn không có bàn thờ ông táo riêng thì nên thắp hương, cúng kiếng ở bàn thờ gia tiên chứ không nên thực hiện thắp hương hoặc cúng tại bếp.

- Trong ngũ hành âm dương, táo quân thuộc “Hỏa” vì vậy bạn nên đặt bàn thờ táo quân ở hướng Nam. Đây là hướng “Hỏa” rất thịnh, sẽ đem đến cho gia chủ may mắn, tài lộc mắn thịnh vượng trong năm.

- Đối với những không gian bếp hẹp và khó đủ chỗ để đặt bàn thờ, hoặc nếu căn nhà có dùng máy hút bụi khử mùi thì bạn có thể dùng vị trí bên trên của máy hút khử mùi để tạo thành một ô trống để đặt bàn thờ Táo quân.
 
- Có thể đặt bàn thờ táo quân ở trên cao nhằm tránh bụi bẩn, khói, dầu mỡ trong quá trình nấu nướng bám vào bàn thờ.
 
- Cũng có đặt bàn thờ bằng cách sử dụng một bệ cao hơn so với mặt bếp để làm bàn thờ hay bạn có thể chọn không gian góc bếp ít sử dụng để tránh va chạm hoặc bụi bẩn. Nếu cẩn thận hơn nữa bạn có thể sử dụng một tấm kính phía dưới tủ treo nhằm ngăn chặn không để khói nhang làm ố vàng. Bạn có thể dễ dàng tháo gỡ để lau chùi, vệ sinh bàn thờ, kính khi cần thiết một cách tiện lợi, nhanh chóng.

3. Bàn thờ ông táo gồm những gì?

Gia đình nào được Táo Quân phù hộ nhiều thì hạnh phúc, yên ổn, thành đạt và bình yên. Vì vậy không chỉ việc đặt bàn thờ táo quân sao cho hợp phong thủy mà chúng ta còn nên quan tâm bàn thờ ông táo có những gì để thực hiện cho đúng nghi lễ.
 
Để bài trí bàn thờ táo quân, bạn cần chuẩn bị một số đồ vật cần thiết được liệt kê dưới đây: 

• Kệ (được xây hoặc đóng kệ gỗ) 
• Bài vị ông Táo 
• Bát nhang 
• Bình hoa 
• Đĩa đựng trái cây 
• Ly nước 

Theo Phong tục tập quán người Việt thì vào ngày 23 tháng Chạp theo truyền thuyết ông táo sẽ về trời báo cáo công việc gia đạo của gia chủ trong năm qua vì vậy trên bàn thờ nhà bạn nên chuẩn bị mũ ông Táo gồm ba chiếc (hai mũ đàn ông, một mũ đàn bà). Mũ dành cho ông Táo thì có hai cánh chuồn, mũ dành cho táo bà thì không có cánh chuồn.
 
Đơn giản hơn, bạn có thể chuẩn bị một cỗ mũ ông công có hai cánh chuồn, chiếc áo và đôi hia bằng giấy. Bên cạnh đó mâm cỗ đưa ông táo về trời là một điều không thể thiếu trong lễ cúng táo quân bao gồm bánh kẹo, trầu cau, rượu, hương, đèn nến, lọ hoa tươi, đĩa ngũ quả, tiền vàng, 3 con cá chép sống.

D. Những lưu ý khi cúng tiễn Táo quân

1. Những kiêng kỵ khi cúng tiễn Táo quân

Dưới đây là những kiêng kỵ chớ phạm phải khi làm lễ cúng Táo quân: 

• Kiêng kỵ làm lễ cúng các táo sau ngày 23 tháng Chạp. 
• Kiêng kỵ dâng cúng Táo quân những món ăn kiêng kỵ như thịt chó, thịt vịt, thịt chim… 
• Kiêng kỵ cầu xin tài lộc khi cúng ông Táo. 
• Kiêng kỵ ném cá chép từ trên cao, ném cả túi nylon.

2. Lưu ý khi thả cá phóng sinh

Không có quy chuẩn về phóng sinh, nhưng các nhà sư đều cho rằng, phóng sinh là khơi lòng hiếu sinh, thương yêu của con người, cần phát xuất từ lòng từ bi, vì sự sống của cá. 
 
Phóng sinh bằng cái tâm chứ đừng theo phong trào, không chạy theo số đông. Tuyệt đối không nên mê tín, hay vụ lợi, đầu cơ công đức.
 
Nên tránh những hành động như thả cá từ trên cao, thả cả túi nylon, cầm cả xô đổ xuống, xem giờ lành để đi thả cá…

Lời kết

Chúng ta vừa điểm qua việc cúng tiễn Táo quân trong ngày 23 tháng Chạp, một chút kiến thức để việc thờ cúng Táo quân đem lại may mắn và tài lộc cho gia chủ. Hy vọng sẽ giúp bạn thêm được những kiến thức tốt đẹp để đón tết với tài lộc và may mắn. Tuy nhiên, cũng cần xác định rằng tốt nhất vẫn là ăn ngay ở lành, sống tích đức thiện lương thì ắt tài lộc sẽ đến, việc giữ phong thủy chỉ là phần bổ sung cho phúc đức gia chủ.

Chúc cho mọi người có thêm thật nhiều niềm vui trong những ngày cuối năm này

** Thông tin chỉ mang tính chất tham khảo và chiêm niệm
Nguồn: lichngaytot.com, tổng hợp bởi andromeda.com.vn