Cổ nhân có câu "đầu xuôi đuôi lọt", vì thê theo quan niệm của người Việt từ thời xa xưa đến nay, nếu ngày đầu năm gặp nhiều điều tốt đẹp thì cả năm sẽ có nhiều may mắn tới. Chính bởi vậy, người Việt Nam ta có khá nhiều nguyên tắc áp dụng cho ngày Tết, trong đó có khá nhiều điều kiêng kỵ bạn cần tránh.
Để có một năm thuận lợi và may mắn nên có khá nhiều điều Kiêng kỵ ngày tết để tránh gây ảnh hưởng không tốt đến mọi người xung quanh. Ngoài ra, bạn còn phải tuân theo một số quy định riêng theo văn hóa của từng gia đình. Ngay sau đây là những kiêng kỵ ngày Tết nhất định phải tuân theo để năm mới Tân Sửu 2021 an lành, nhiều tài lộc.
Người Việt Nam ta rất ngại đến nhà người khác và trở thành khách xông nhà vào sáng mùng Một. Theo quan niệm, vai trò của người xông nhà vào sáng mùng một rất quan trọng. Nếu trong năm mới, gia chủ được vạn sự tốt lành thì không sao nhưng nếu họ gặp phải điều không may mắn thì dễ đổ lỗi vì người xông nhà đầu năm “nặng vía”. Chính bởi vậy mà vào sáng mùng 1 tết người Việt thường chỉ ở nhà thắp hương cúng lễ, sau đó, đi chúc Tết cha mẹ, họ hàng.
Không hiếm trường hợp, khách đến nhà chúc Tết vào sáng mùng một, thấy vẫn có người nằm ngủ do phải thức khuya vào tối giao thừa.
Đã đến nhà người ta thì phải xởi lởi mà chúc Tết, thế nhưng họ không chúc người đang nằm ngủ đó. Nếu không, lời chúc tốt đẹp lại bị xem như lời trù ẻo, muốn cho người ta phải nằm li bì trên giường bệnh. Vì thế, nếu có lòng, khách phải đợi đến khi người đó ngủ dậy mới nói ra lời chúc với họ.
Việc đứng hay ngồi án ngữ trước cửa chính trong dịp năm mới không chỉ vô duyên mà còn được coi là hành động gây phương hại đến vượng khí gia đình. Theo quan niệm, nếu ai đó đứng ngồi trước nhà người khác xem như chặn tài lộc, may mắn vào dịp đầu năm mới. Do đó có đi đưa đón bạn bè đi chơi hay đi chúc Tết thì các lái xe lưu ý đậu xe né cửa nhà ra.
Những người "nặng vía", không hợp tuổi với gia chủ đừng nên đến xông đất ngày đầu năm. Người có bầu bí, có tang không nên xông đất nhà người khác để tránh xui xẻo.
Không chỉ những người có tang mới kiêng đi chúc Tết, người Việt xưa còn tránh làm việc này khi đang có thai. Bởi theo quan niệm dân gian, bà chửa đem lại xui xẻo, đó là chưa kể đứa bé trong bụng sau này cũng thành kẻ ăn nói vô duyên.
Ngày Tết Nguyên đán là ngày vui của toàn dân tộc, ngày mở đầu cho vận hội hanh thông của cả một năm, có ý nghĩa rất thiêng liêng. Gia đình phải tạm gác mối sầu riêng để hòa chung với niềm vui toàn dân tộc. Vì vậy có tục lệ cất khăn tang trong ba ngày Tết. Nhà có đại tang kiêng không đi chúc Tết, mừng tuổi bà con, xóm giềng. Ngược lại, bà con xóm giềng lại cần đến chúc Tết và an ủi gia đình bất hạnh.
Trường hợp gia đình có người chết vào ngày 30 tháng chạp mà gia đình có thể định liệu được thì nên chôn cất cho kịp trong ngày đó, đa số các gia đình kiêng để sang ngày mùng 1 đầu năm. Trường hợp chết đúng ngày mùng 1 Tết thì chưa phát tang vội nhưng phải chuẩn bị mọi thứ để sáng mùng 2 làm lễ phát tang.
Theo quan niệm dân gian, hai ngày đầu năm là ngày sinh thủy thần, do đó kiêng giặt quần áo sẽ giúp tránh mạo phạm thần thánh, dẫn đến xui xẻo.
Vào trước dịp Tết, nhà nào cũng sẽ lau dọn nhà cửa, trang hoàng để đón Tết. Chính bởi vậy mà trong ngày đầu năm, bạn không cần phải quét dọn nữa. Vào ngày mùng một, người Việt tuyệt đối kiêng động đến cây chổi bởi theo quan niệm truyền thống, quét dọn nhà cửa trong thời gian này là quét đi hết tài lộc của năm mới ra khỏi nhà.
Tục lệ này có nguồn gốc từ Trung Quốc. Nguồn gốc này được lưu truyền như sau: Có một người lái buôn được Thủy thần tặng cho một nàng hầu tên là Như Nguyệt. Kể từ đó, ông ta bỗng trở nên giàu có. Đến năm mới, đúng vào ngày mùng Một Tết, Như Nguyệt mắc lỗi nên đã bị ông chủ đánh đập, mắng nhiếc thậm tệ. Bởi vì chuyện này nên nàng tủi thân và biến vào đống rác. Người lái buôn không biết nên đã mang rác đổ đi. Kể từ đó ông ta trở lại nghèo khó.
Nếu bạn chưa biết thì đóng cửa nhà thường xuyên dịp Tết sẽ khiến gia chủ đói nghèo tù túng, đây là một trong những điều kiêng kị ngày Tết đó. Trừ khi cả gia đình phải đi khỏi nhà chúc Tết, thăm hỏi họ hàng ở xa thì thường ngày Tết không nên đóng cửa.
Theo quan niệm dân gian, từ sớm mùng 1 đến trước ngày rằm tháng Giêng là thời điểm mà Ngọc Hoàng cùng chư vị thần tiên sẽ giáng trần du lý tới từng nhà. Nhà ai mà đóng kín cửa tức là không mời thần vào nhà, là sự bất kính với các thần, khiến thần nổi giận mà cắt hết phúc lộc, may mắn của gia chủ.
Màu trắng và đen là hai màu tượng trưng cho tang tóc. Chính vì vậy vào ngày đầu năm bạn không nên kết hợp những trang phục có nhiều màu trắng đen. Ngày tết, những màu sắc sặc sỡ, tạo nên sự phấn khởi, vui vẻ được ưa chuộng đặc biệt là hai sắc đỏ, vàng.
Đầu năm, người Việt không bao giờ ăn thịt vịt, thịt chó, cá mè, mực, ốc,… vì theo quan niệm dân gian, những món ăn này sẽ mang tới điềm xấu. Ngoài ra, một số vùng còn không ăn tôm vì sợ đi giật lùi như tôm, từ đó công việc sang năm sẽ lùi chứ không tiến. Hơn nữa chó, cá mè, thịt vịt… thường chỉ ăn vào cuối năm, cuối tháng, để giải đen.
Ở miền Bắc có một số nơi cầu may năm mới bằng việc ăn cá chép — loài cá vượt vũ môn hóa rồng. Nếu ăn cá chép trong ba ngày đầu năm mới thì trong năm đó sẽ được hanh thông trong chuyện học hành, thăng tiến.
Tuy nhiên, nhằm tăng sự may mắn, người ta tránh ăn phần đuôi, để luôn có dư thừa, tích lũy của cải trong năm mới, chứ không chỉ đủ ăn đủ mặc.
Dù món ăn ngày Tết thế nào, cũng tránh ăn nhè, nhả bã, bỏ phí, nếu không cả năm sẽ bị mất mùa, đói khát… Đặc biệt tránh để thừa cơm, gạo khiến sau này lấy phải người chồng/vợ bị rỗ nặng. Tránh chống đũa vào bát gây sự chậm trễ trong công việc, thua lỗ khi buôn bán và nếu làm nghề nấu ăn thì rất ít khách.
Dân gian có câu “Đầu năm mua muối, cuối năm mua vôi”, mua gì đầu năm cũng là một việc rất quan trọng bởi nó là món hàng đầu tiên gia chủ mang về nhà. Món hàng mua đầu năm được coi là mua để lấy hên, lấy lộc, bởi “của mua là của được”. Món hàng này mang nhiều ý nghĩa tâm linh hơn thực dụng.
Theo phong tục người Việt. đầu năm kiêng mua dao, thớt, chày, cối… Người ta hay mua muối ngay sáng sớm mùng Một với hàm ý cả năm đậm đà, ý vị.
Lửa tượng trưng cho màu đỏ của may mắn nên vào đầu năm, người ta kiêng đem lửa cho người khác. Trong những điều kiêng kị ngày Tết Nguyên Đán có phần không được cho người khác nước nhà mình.
Nước trong phong thủy được coi là biểu trưng của sự sinh sôi nảy nở, của tiền bạc dồi dào. Người ta hay nói “tiền vào như nước, tiền ra nhỏ giọt”, nếu đem nước nhà mình cho người khác là san bớt tài lộc, tự làm giảm vận khí của mình.
Theo quan niệm của ông bà ta, trong ngày đầu năm mà có nhiều điều tốt đẹp thì cả năm đó chắc chắn sẽ có nhiều điều tốt đẹp đến cho mọi người. Ngày đầu năm mới, dù có bất đồng, khó chịu với nhau tới mức nào, vì bất cứ chuyện gì, người ta vẫn cần phải giữ hòa khí, tránh cãi vã, xích mích đầu năm. Đó thực tế là một cách để tránh không khí không vui xảy tới với gia đình trong ngày Tết.
Người lớn tránh trách mắng trẻ con, mọi người nhường nhịn nhau để một năm luôn vui vẻ, hạnh phúc, êm ấm. Đặc biệt trong ngày Tết nếu ai khóc, buồn bã và bực tức thì cả năm sẽ phải khóc, có nhiều chuyện buồn, lo lắng, suy nghĩ. Vì thế người ta kiêng kị điều này để tránh gặp phải xui xẻo cả năm.
Điều này thật dễ hiểu, vì đây là những hành động không hay mà bất cứ ai cũng không muốn làm vào dịp Tết. Nhưng nếu bất đắc dĩ phải rơi vào hoàn cảnh không vui, chúng ta nên cố gắng kìm chế để hưởng thụ một năm mới trọn vẹn niềm vui bên người thân, bạn bè, gia đình.
Và đặc biệt trong ngày Tết nếu ai khóc, buồn bã và bực tức thì cả năm sẽ phải khóc, có nhiều chuyện buồn, lo lắng, suy nghĩ. Vì thế người ta kiêng kỵ điều này để tránh gặp phải xui xẻo cả năm.
Có 7 món quà tuyệt đối không nên biếu, tặng trong ngày tết: đồng hồ, dao, kéo, cá mực, cà phê, hạt tiêu, hay mèo… là những món quà tuyệt đối không nên tặng trong ngày Tết. Tết Nguyên đán là thời điểm chuyển giao giữa năm cũ và năm mới, đây cũng là dịp để mọi người cầu chúc những điều tốt lành, may mắn cho nhau. Quà tặng ý nghĩa nhất có lẽ là những lời chúc Tết hay và ý nghĩa nhất.
Theo tục lệ xưa, con gái và con rể chỉ được về nhà ngoại chúc Tết vào mùng 2 hoặc mùng 3, kiêng các ngày mùng 1, mùng 4 và mùng 5. Nguyên nhân là ngày mùng Một là ngày quan trọng nhất, họ có nghĩa vụ phải tỏ lòng hiếu đễ với bố mẹ, tổ tiên họ nội. Ngoài ra còn có quan niệm rằng phải về nhà vợ vào những ngày kể trên thì mới đem lại vận may cho gia đình bên ngoại.
Những phát ngôn đầu năm sẽ có ảnh hưởng đến những chuyện sẽ xảy ra trong năm. Vì vậy, bạn đừng nên nói những từ xui xẻo như "Chết mất" hay "Tiêu rồi", "Hỏng rồi", "tiêu đời",... .
Đó là những từ không may mắn, thay vào đó bạn nên nói chuyện với mọi người bằng những từ ngữ dễ chịu, vui vẻ, và những câu mang lại may mắn không chỉ cho bản thân mà cho cả người xung quanh mình.
Theo quan niệm của người Trung Quốc, nếu bạn ngủ vào ban ngày trong những ngày đầu năm thì bạn sẽ lười biếng cả năm đó. Hơn nữa, trong những ngày Tết, nhiều người sẽ tới chơi nhà, chúc Tết nhưng bạn lại ngủ thì quả thực rất thiếu tôn trọng khách.
Người xưa quan niệm rằng, việc may vá trong năm mới sẽ khiến gia chủ vất vả, khổ sở, chịu cảnh thiếu trước hụt sau trong năm đó. Nhiều người còn quan niệm rằng, phụ nữ có thai đụng tới kim chỉ trong ngày mồng 1 Tết sau này mắt con sẽ bị dẹt như cây kim.
Tương truyền, chỉ có những gia đình nghèo khổ mới phải ăn cháo, do đó ngày mồng 1 nên nấu cơm để ăn. Bên cạnh đó, sáng ngày đầu năm, muôn thần sẽ tề tựu, việc ăn cơm nóng cũng thể hiện sự tôn kính với tổ tiên và các vị thần linh.
Đầu xuân, tránh dùng các vật nhọn và kỵ các vật sắc chĩa vào nhà bởi nó có sát khí, có thể cắt đứt lương duyên, vận hội, tuổi thọ của gia chủ.
Để khắc phục, mọi người thường cất bớt dao kéo đi, chỉ chừa lại cái cần dùng. Và treo gương bát quái nhằm hóa giải hung tính, hay dán bùa phù, đặt hình tứ linh trấn địa, trừ tà, thu hút khí lành.
Gương, bát, đĩa, ly… là những vật dụng rất dễ vỡ. Trong khi đó, dân gian vẫn luôn có quan niệm việc rơi vỡ đồ dùng vào những ngày đầu năm sẽ khiến gia đình không gặp được điều cát lành.
Người Việt rất kỵ làm vỡ bát đĩa, ấm chén trong ngày đầu năm vì đổ vỡ tạo nên sự chia cắt, đứt lìa, là tín hiệu không thuận lợi của các mối quan hệ. Tuy vậy, đôi khi, việc làm vỡ bát đĩa vẫn xảy ra trong ngày Tết.
Khi đó, người ta lại có cách trấn an để người thân được yên lòng, khỏi lấn bấn ngày đầu năm. Tiếng bát đĩa rơi vỡ có phần giống với tiếng “phát”. Bát đĩa rơi vì thế được người ta “lạc quan hóa” thành tín hiệu báo gia chủ sắp phát tài tới nơi.
Ngày mùng 5 tháng giêng Âm lịch là ngày nguyệt kỵ, người Việt thường tin rằng ngày này không thích hợp cho xuất hành. (Ca dao: “Mồng năm, mười bốn hăm ba. Đi chơi cũng lỗ nữa là đi buôn”).
Điều kiêng kỵ này xuất phát từ quan niệm ngày đầu xuân con người mở cửa để đón lộc vào nhà, còn nếu cho mượn hoặc trả giống như “dâng” tài lộc vào tay khác.
Vì vậy, trong dịp tết không nên vay tiền hay mượn đồ đạc của người khác, để tránh cho cả năm sẽ rơi vào cảnh túng thiếu, nợ nần, không may mắn trong công việc, làm ăn.
Chơi tranh Tết là một điều khá phổ biến của người Việt Nam ta. Những tranh được treo trong những ngày Tết thường là những tranh mang ý nghĩa tốt đẹp, may mắn như tranh đàn lợn, đàn gà, tranh cậu bé… tượng trưng cho sự sinh sôi và nảy nở. Người ta kiêng không treo những tranh mang lại điều xui xẻo như tranh đánh ghen hoặc đi kiện.
Các cụ xưa quan niệm, gái đẻ là "dông", "sinh dữ tử lành". Đặc biệt, đối với một số người họ rất coi trọng việc kiêng đi thăm phụ nữ mới sinh ngày mùng 1 đầu năm.
Chúng ta vừa tìm hiểu về những điều kiêng kỵ trong ngày đầu năm để hưởng một năm mới may mắn và tài lộc, một chút kiến thức để đem lại may mắn và tài lộc cho gia chủ. Hy vọng sẽ giúp bạn thêm được những kiến thức tốt đẹp để đón tết với tài lộc và may mắn. Tuy nhiên, cũng cần xác định rằng tốt nhất vẫn là ăn ngay ở lành, sống tích đức thiện lương thì ắt tài lộc sẽ đến, việc giữ phong thủy chỉ là phần bổ sung cho phúc đức gia chủ.
Chúc cho mọi người có một năm mới khang an thịnh vượng, vạn sự như ý nguyện
** Thông tin chỉ mang tính chất tham khảo và chiêm niệm
Nguồn: tổng hợp bởi andromeda.com.vn
CopyRight 2022, andromeda.vn
